Wysypiska odpadów w Polsce

W Polsce odpady zmieszane stanowią główny strumień odpadów wymagających unieszkodliwiania poprzez składowanie.

Udział tego procesu postępowania z odpadami, pomimo spadku względem roku poprzedniego, jest wciąż wysoki. W 2021 r. osiągnął on wartość 38,7% (w 2020 r. – 39,8%).

Liczba czynnych składowisk odpadów systematycznie zmniejsza się, na koniec 2021 r. funkcjonowało 265 składowisk przyjmujących odpady komunalne (271 na koniec 2020 r.), zajmujących łączną powierzchnię 1 667 ha. W 2021 r. zamkniętych zostało 8 składowisk o łącznej powierzchni 31 ha.

Składowiska kontrolowane według województw w 2021 r.

Prawie 94% kontrolowanych składowisk odpadów komunalnych wyposażonych było w instalacje służące do odgazowywania. W 2021 r. 34% tych instalacji stanowiły instalacje z gazem uchodzącym bezpośrednio do atmosfery, 39% instalacje służące do unieszkodliwiania gazu poprzez spalanie bez odzysku energii, zaś 27% instalacje z odzyskiem energii.

Poprzez spalanie ujętego gazu odzyskano ok. 98,9 mln MJ energii cieplnej oraz ok. 109,9 mln kWh energii elektrycznej. Obowiązująca od 2012 r. znowelizowana ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach spowodowała, że to gminy stały się właścicielem odpadów komunalnych. Miało to umożliwić jak najlepsze ich zagospodarowanie, zapobiegając nielegalnemu pozbywaniu się śmieci. Jednak dzikie wysypiska nie zniknęły. W 2021 r. zlikwidowanych zostało ponad 10,5 tys. dzikich wysypisk, z których wywieziono łącznie 73 tys. ton odpadów komunalnych. Większość z nich (75%) znajdowało się w miastach.

Ponadto na koniec roku zinwentaryzowano 2 246 istniejących dzikich wysypisk o łącznej powierzchni ponad 2 km2 , z czego 1 238 dzikich wysypisk (55%) znajdowało się na terenach wiejskich, a 1 008 na terenach miejskich.

Dzikie wysypiska odpadów według województw w 2021 r.

Pożary składowisk odpadów w Polsce

W ostatnim czasie obserwujemy znaczny spadek liczby pożarów miejsc gromadzenia odpadów. W ramach prowadzonego monitoringu podejmowanych interwencji przez podmioty krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego państwowej straży pożarnej stwierdzono spadek liczby pożarów, zarówno składowisk, jak i dzikich wysypisk. W 2021 r. odnotowano 62 pożary miejsc gromadzenia odpadów na terenie całego kraju (średnio 5 pożarów miesięcznie), co oznacza spadek liczby pożarów o 44% w stosunku do roku poprzedniego (111 pożarów). Analiza zdarzeń w rozbiciu na miesiące wskazuje, że największa ich liczba przypadała na okres wiosenno-letni (w 2021 r. odpowiednio: marzec – 9 pożarów, czerwiec – 11).

Najwięcej interwencji w sprawie pożarów miejsc gromadzenia odpadów przeprowadzono w województwach: łódzkim, kujawsko-pomorskim oraz mazowieckim.