Import ropy z Rosji do Niemiec w styczniu 2023 r. spadł o prawie 100 proc. w efekcie wstrzymania eksportu przez rurociąg Przyjaźń.
Sprowadzany wolumen do Niemiec zmalał z 1,9 mln ton miesięcznie w 2022 r. do 3,5 tys. ton w styczniu 2023 r. Dodatkowo, Polska zmniejszyła od października 2022 r. rosyjskie dostawy ropy o połowę. Dzięki temu, unijny import z Rosji w styczniu 2023 r. spadł o 80 proc. względem średniej miesięcznej z lat 2021-2022.
Import ropy naftowej z Rosji do Unii Europejskiej (w mln ton)
Niemcy, pozbawione ropy z Rosji, zwiększyły import surowca z Kazachstanu o 30 proc. Wolumen wzrósł średnio z 0,71 mln ton w latach 2021-2022 do 0,92 mln ton w styczniu 2023 r. Kazachstan planował wysłać w br. 1,5 mln ton ropy do Niemiec przez Rosję, a zdaniem ministra energetyki Kazachstanu wielkość ta mogłaby wzrosnąć nawet do 7 mln ton.
Import ropy naftowej z Kazachstanu do Unii Europejskiej (w mln ton)
Na początku 2023 r. Kazachstan uzyskał zgodę Rosji na wysłanie 0,3 mln ton ropy rurociągiem Przyjaźń do Niemiec w I kwartale br.
Caspian Pipeline Consortium
Ponad 80 proc. eksportu ropy z Kazachstanu ogółem w 2022 r. było dostarczane przez rurociąg CPC (Caspian Pipeline Consortium) z udziałem Rosji. Dostawy kazachskiego surowca rurociągami nie są pewne. Pierwsza dostawa 20 tys. ton ropy do Niemiec w 2023 r. była opóźniona. Kazachstan zgłaszał problemy z wydobyciem i dostawami w związku z pracami konserwacyjnymi na polach naftowych. Rosyjską blokadę spowodowaną rzekomym uszkodzeniem terminala surowcowego odnotowano już w marcu 2022 r., co miało spowodować panikę na unijnym rynku ropy. Według agencji Reuters, w 2022 r. eksport kazachskiej ropy z pominięciem Rosji wzrósł co prawda o 0,638 mln ton do 1,8 mln ton r/r, jednak głównie do Chin. Gwarantem bezpieczeństwa dostaw surowca w regionie Europy
Środkowo-Wschodniej może być natomiast Polska. Gdański Naftoport przeładował w 2022 r. rekordowe 24,5 mln ton ropy i paliw. W tym
roku ma być to 36 mln ton. Maksymalna przepustowość Naftoportu wynosi ok. 40 mln ton.
PERN planuje inwestycje mające na celu zwiększenie możliwości przyjęcia dostaw o kolejne 9 mln ton w latach 2024-2025. Raport z ćwiczeń kryzysowych LIBERO z 2017 r. wykazał, że Naftoport wystarczy do zaspokojenia zapotrzebowania na ropę naftową w Polsce, a niezagrożone byłyby również dostawy ropy do Litwy, Łotwy, Estonii, Czech i częściowo do Niemiec. Na przełomie lat 2022-2023 odbyły się już testowe dostawy ropy z Polski do Niemiec. Władze niemieckie zapowiedziały pod koniec 2022 r., że import surowca przez Naftoport pokryje 70 proc. potrzeb rafinerii Schwedt. Wykorzystanie 15,5 mln ton przepustowości Naftoportu przy założeniu braku ograniczeń transportowych do zachodniego sąsiada odpowiadałoby za ponad 18 proc. konsumpcji Niemiec.