Idea Zielonych Płuc Polski została sformułowana w 1983 r. przez Krzysztofa Wolframa. Zakładała ona integrację ochrony środowiska z rozwojem gospodarczym i postępem cywilizacyjnym w północno-wschodnim regionie kraju należącym do ostatnich w Europie obszarów o nieskażonej przyrodzie oraz niezwykłych walorach krajoznawczych i kulturowych.
W 1988 r. podpisano porozumienie w sprawie kompleksowej ochrony i racjonalnego kształtowania środowiska na terenie Zielonych Płuc Polski. Sześć lat później Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w specjalnej Deklaracji uznał obszar Zielonych Płuc Polski za region, w którym należy konsekwentnie przestrzegać zasad ekorozwoju.
Do Porozumienia przystąpiło początkowo pięć ówczesnych województw: białostockie, łomżyńskie, olsztyńskie, ostrołęckie i suwalskie. W następnych latach dołączyły kolejne cztery, tj.: ciechanowskie, siedleckie, toruńskie i elbląskie. Według podziału administracyjnego kraju z 1999 r., Zielone Płuca Polski objęły województwa: podlaskie, warmińsko-mazurskie (bez gminy Kisielice), północno-wschodnią część mazowieckiego oraz fragmenty kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. W 2006 r. do Zielonych Płuc Polski zostały włączone następne 24 gminy z terenu województwa kujawsko-pomorskiego.
Zielone Płuca Polski – mapa regionu
Zielone Płuca Polski (ZPP), położone w północno-wschodniej części kraju, obejmują województwo podlaskie (118 gmin), warmińsko-mazurskie (z wyjątkiem gminy Kisielice, tj. 115 gmin), północno-wschodnią część mazowieckiego (114 gmin) oraz fragmenty kujawsko-pomorskiego (33 gminy) i pomorskiego (6 gmin).
W 2021 r. powierzchnia ZPP wynosiła 63,2 tys. km2 i stanowiła 20,2% ogólnej powierzchni kraju. Największa część obszaru Zielonych Płuc Polski usytuowana była w województwie warmińsko-mazurskim (38,0%), a najmniejsza – w województwie pomorskim (1,3%).
Zielone Płuca Polski na tle kraju w 2021 r.
Zielone Płuca Polski (ZPP) obejmują północno-wschodnią część kraju. Zajmują one powierzchnię 63,2 tys. km2 , tj. 20,2% ogólnej powierzchni kraju.
Największy obszar Zielonych Płuc Polski usytuowany jest w województwie warmińsko-mazurskim (24,0 tys. km2 tj. 38,0% ogólnej powierzchni ZPP), a najmniejszy – w województwie pomorskim (0,8 tys. km2 , tj. 1,3%).
