Jaskra to jedna z najgroźniejszych chorób oczu, na jakie zapadają psy. W skrajnych przypadkach doprowadza do szybkiej utraty wzroku. To jednocześnie schorzenie niezwykle uciążliwe dla zwierzęcia. Jaskra wywołuje bardzo nieprzyjemną bolesność. Jeśli utrzymuje się ona przez dłuższy czas, negatywnie odbija się na ogólnej kondycji psa. Czym objawia się ta choroba? Czy można ją leczyć? Jak pomóc psu, który choruje na jaskrę?
Jaskra jest chorobą degeneracyjną oka, której w dużej mierze towarzyszy podwyższone ciśnienie śródgałkowe. Psi narząd wzroku wypełnia ciecz wodnista wytwarzana przez ciało rzęskowe ulokowane tuż za tęczówką. Płyn ten, w dużym uproszczeniu, dostaje się do oka (konkretnie do jego przedniej komory) przez źrenicę, a następnie wydostaje się z niej przez kąt przesączania. Ilość produkowanej i odprowadzanej cieszy powinna być mieć określoną, stałą i równoważną wartość. U zdrowego psa ciśnienie śródgałkowe wynosi od 14 do 25 mmHg. Zdarza się jednak, że ciśnienie tego płynu jest wyższe od ciśnienia cieczy znajdującej się w naczyniach siatkówki. Takie zjawisko doprowadza do ich zwężenia lub nawet zamknięcia, a to rodzi duże ryzyko niedotlenienia komórek nerwowych siatkówki i ich obumarcia. W ten sposób rodzi się właśnie jaskra, a jej końcowe stadium doprowadza do całkowitej utraty wzroku w chorym narządzie.
Rodzaje jaskry u psów
Psia jaskra może być pierwotna lub wtórna. W pierwszym przypadku ma ona podłoże genetyczne i wynika głównie z anomalii anatomicznych oka. Jaskrę pierwotną dzieli się dodatkowo na dwa typy:
- z otwartym kątem przesączania – ciśnienie śródgałkowe rośnie stopniowo – przyczyną takiego stanu rzeczy jest prawdopodobnie pojawienie się zmian o charakterze biochemicznym w tzw. siateczce beleczkowatej;
- z zamkniętym kątem przesączania – zwykle wynika z dysplazji więzadeł grzebieniastych w kącie przesączania. Anomalia ta ma charakter wrodzony.
Jaskra pierwotna ma charakter obustronny, choć najczęściej najpierw choruje jedno oko, a następnie w odstępie zazwyczaj do 1,5 roku drugie. Nie zawsze musi uwidocznić się w młodym wieku. Zazwyczaj choroba rozwija się i uaktywnia u dorosłych już osobników. Dodatkowo – jaskra pierwotna z zamkniętym kątem przesączania występuje osiem razy częściej niż typ otwarty.
Jaskra wtórna zawsze następuje jako efekt różnych zjawisk i procesów toczących się w gałce ocznej czworonoga. Ten typ choroby wywołują najczęściej:
- zwichnięcia soczewki,
- tylne zrosty tęczówki z soczewką lub przednie zrosty tęczówki z rogówką,
- obecnością materiału komórkowego w komorze przedniej, który zatyka kąt przesączania (np. komórek nowotworowych),
- zaćma pęczniejąca.
Objawy psiej jaskry
Rozwijająca się w oku psa jaskra daje o sobie znać na kilka sposobów. Przede wszystkim jest to choroba bolesna. Wywołuje ona u zwierzęcia poczucie ogromnego dyskomfortu. Czworonogi początkowo próbują załagodzić ten ból ocierając się pyskiem o różne przedmioty bądź drapiąc się po nim łapami. Z czasem jednak psy popadają w apatię, tracą apetyt oraz chęć do zabawy.
Innym często pojawiającym się objawem jest obrzęk rogówki (tzw. mętne oko), do którego doprowadza podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe. Poza tym o postępującej jaskrze świadczą przekrwienie naczyń krwionośnych nadtwardówki, rozszerzona i nieruchoma źrenica, zwichnięcie soczewki o ogólne pogorszenie wzroku u psa, które może objawiać się np. nietrafianiem przez zwierzę w drzwi czy obijanie się o ściany.
Podjerzewam, że mój pies ma jaskrę – co mam zrobić?
W przypadku zauważenia jakiegokolwiek niepokojącego objawu, mogącego świadczyć o rozwoju jaskry u psa, należy niezwłocznie zgłosić się do weterynarza (najlepiej zwierzęcego okulisty). By precyzyjnie zdiagnozować chorobę, należy poddać czworonoga specjalnemu badaniu, polegającemu na zmierzeniu ciśnienia wewnątrzgałkowego przy użyciu specjalnego urządzenia – tonometru. Badanie nie jest bolesne i przeprowadza się je w krótkim czasie. Jednocześnie lekarz weryfikuje anatomiczną poprawność budowy kąta przesączania poprzez badanie zwane gonioskopią.
Jak wygląda leczenie jaskry u psów? Czy jest skuteczne?
Leczenie jaskry uwarunkowane jest od jej patogenezy. Inaczej bowiem wygląda terapia w przypadku typu wtórnego, a inaczej przy chorobie o charakterze pierwotnym. Przy jaskrze wtórnej konieczne jest znalezienie przyczyny pojawienia się schorzenia. W zależności od podłoża choroby, leczenie polega na interwencji chirurgicznej bądź farmakologicznej. Niezbędne jest też opanowanie stanu zapalnego, jeśli takowe zdołało już wystąpić.
Jaskrę pierwotną leczy się m.in. stosując cyklofotokoagulację, czyli przeztwardówkowe napromieniowanie wyrostków rzęskowych diodą lub laserem. Zabieg ten jednak jest skuteczny w ok. 60% przypadków. Leczenie podstawowe opiera się przede wszystkim na podawaniu środków farmakologicznych, które zapobiegną utracie gałki ocznej. Leczenie jaskry, bez względu na jej typ, wymaga opracowania indywidualnego planu terapii. Każdy przypadek jest inny i należy do niego podejść nieszablonowo.
Wsparcie merytoryczne: https://eyevet.pl/pl
