W 2022 r. na wsparcie obywateli Ukrainy w formie świadczeń rodzinnych przeznaczono 130,5 mln zł, co stanowiło 1,1% ogólnej kwoty wypłaconych świadczeń rodzinnych zarówno obywatelom Polski jak też obywatelom Ukrainy. Na wypłatę zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami zostało przekazane 64,4%. Wypłacono także kapitał opiekuńczy w kwocie 97,2 mln zł, a w ramach rządowego programu „Rodzina 500 plus” na świadczenie wychowawcze przeznaczono 1737,1 mln zł.
Mieszkańcy Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z toczącymi się działaniami wojennymi i których pobyt został uznany za legalny na mocy ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 583) – są uprawnieni do korzystania z realizowanych przez gminy świadczeń rodzinnych (odpowiednio na zasadach i w trybie określonych w tych przepisach, z wyłączeniem warunku posiadania karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”).
| 130,5 mln zł przeznaczono na wsparcie obywateli Ukrainy w formie świadczeń rodzinnych |
Źródło danych niniejszego opracowania stanowiły zbiory Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej (Krajowy System Monitoringu Świadczeń Rodzinnych, sprawozdania rzeczowo-finansowe z realizacji świadczeń rodzinnych) oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS KSI 08).
Świadczenia rodzinne
Obywatele Ukrainy złożyli 102,9 tys. wniosków o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych.
W 2022 r. obywatele Ukrainy złożyli na terenie Polski 102,9 tys. wniosków o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych. Najwięcej wniosków zostało złożonych województwie małopolskim 13,7 tys., co stanowiło 13,3% wszystkich wniosków. Kolejnym pod względem liczby złożonych wniosków było województwo mazowieckie– 13,3 tys. (12,9%). Odsetek złożonych wniosków nie przekroczył 3,0% w trzech województwach: opolskim (3,0%), świętokrzyskim (2,4%) i podlaskim (2,3%).
Na koniec 2022 r. świadczenia rodzinne pobierało 20,6 tys. rodzin z Ukrainy. W porównaniu ze stanem na koniec 2 kwartału 2022 r. zaobserwowano spadek liczby rodzin o 48,9%, przy czym największy odnotowano województwie opolskim (o 65,4%), zaś najmniejszy w województwie mazowieckim (o 31,4%).
| Na koniec 2022 r. świadczenia rodzinne pobierało 797 opiekunów tymczasowych |
Na koniec 2022 r. najwyższy odsetek rodzin ukraińskich pobierających świadczenia rodzinne odnotowano w województwie mazowieckim (14,1%). W województwach: lubuskim, opolskim, podlaskim i świętokrzyskim udział rodzin pobierających świadczenia rodzinne nie przekroczył 3,0%.
Łączna liczba opiekunów tymczasowych pobierających świadczenia rodzinne na koniec 2022 r. wyniosła 797, przy czym najwyższy odsetek zanotowano w województwie śląskim (12,9%).
Liczba rodzin obywateli Ukrainy pobierających świadczenia rodzinne według województwa
| W województwie mazowieckim wypłacono świadczenia rodzinne na kwotę 16,8 mln zł, co stanowiło 12,9% ogólnej kwoty w Polsce |
a Województwa posortowano od najwyższej wartości do najniższej według danych do końca 4 kwartału 2022 r.
W 2022 r. obywatelom z Ukrainy wypłacono w Polsce świadczenia rodzinne w kwocie 130,5 mln zł. Największą kwotę wypłacono w województwie mazowieckim (16,8 mln zł), co stanowiło 12,9% wydatków poniesionych na ten cel w Polsce. Najmniejszą kwotę wypłacono województwie podlaskim (3,0 mln zł).
| Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami stanowiły 64,4% świadczeń rodzinnych wypłaconym obywatelom Ukrainy |
Wśród świadczeń rodzinnych wypłaconych obywatelom Ukrainy w Polsce dominowały zasiłki rodzinne wraz z dodatkami, czyli świadczenia skierowane do rodzin z dziećmi. Ich wartość wyniosła 84,1 mln zł, co stanowiło 64,4% wartości świadczeń rodzinnych wypłaconych ogółem. Dzieci w wieku poniżej 18 roku życia stanowiły 99,2% ogólnej liczby dzieci, na które wypłacano zasiłki rodzinne. Świadczenia rodzicielskie stanowiły 17,4% wypłaconych świadczeń (22,6 mln zł), a świadczenia opiekuńcze, czyli skierowane do osób niepełnosprawnych 16,7% (21,8 mln zł). Najmniejszy udział w strukturze wydatków stanowiły zapomogi z tytułu urodzenia dziecka – 1,5%, tj. 1,9 mln zł.
Struktura wydatków na świadczenia rodzinne wypłaconych obywatelom Ukrainy w 2022 r.
Głównym kryterium uprawniającym do otrzymania zasiłku rodzinnego jest posiadanie dziecka (dzieci) na utrzymaniu i przeciętny dochód w przeliczeniu na osobę w rodzinie nieprzekraczający progu dochodowego, który wynosił 674,0 zł na osobę, a jeżeli w rodzinie występuje dziecko niepełnosprawne 764,0 zł na osobę.
