Rozwój sztucznej inteligencji (SI) to światowy megatrend, który intensywnie przyspieszył w ostatnich latach. Od 2011 r. do połowy 2018 r. zainwestowano już 50 mld USD w start-upy zajmujące się sztuczną inteligencją [20].
Między latami 1960 a 2018 opublikowano natomiast prawie 340 000 patentów i ponad 1,6 mln artykułów naukowych, dotyczących technologii SI, w tym większość na przestrzeni ostatnich kilku lat.
Terminu „sztuczna inteligencja” użyto po raz pierwszy w 1956 r., aby określić zdolności maszyn i systemów do wykorzystywania danych z otoczenia w celu efektywniejszego działania.
W tym samym roku złożono 9 wniosków patentowych w tej dziedzinie. W 2017 r. było to już 55 660 wniosków, trzykrotnie więcej niż w 2011 r. i siedemnastokrotnie więcej niż w 1993 r.
Liczba wniosków patentowych w obszarze SI na świecie, 2008-2018
Najważniejsze dziedziny, w których rozwijane są obecnie technologie z obszaru sztucznej inteligencji, to telekomunikacja, transport oraz medycyna. Aż 42 proc. wszystkich patentów związanych z obszarem SI dotyczyło wymienionych dziedzin (15 proc. telekomunikacja, 15 proc. transport, 12 proc. medycyna). W obszarze telekomunikacji rozwijane są rozwiązania dla telefonii, radia, telewizji, internetu. W obszarze transportu kluczową (i najdynamiczniej rozwijającą się) branżą są pojazdy autonomiczne, a także powiązane z nimi technologie rozpoznawania pojazdów i kierowców oraz inteligentna inżynieria ruchu. W medycynie najwięcej zastosowań dotyczy monitorowania parametrów fizjologicznych, obrazowania medycznego i informatyki medycznej [21].
Przyspieszenie w liczbie patentów związane jest mocno ze światową konkurencją w tym obszarze
Głównymi graczami są Stany Zjednoczone (ok. 153 tys. wniosków patentowych w obszarze SI złożonych w krajowym urzędzie patentowym), Chiny (ok. 137 tys.) i Japonia (ok. 84 tys.). 109 spośród 333 najbardziej aktywnych firm pochodzi ze Stanów Zjednoczonych (liderem jest IBM). Aż 110 spośród 167 uczelni i instytucji badawczych to podmioty chińskie (liderem jest Chińska Akademia Nauk). Nadal wysoką pozycję zajmuje pionier w rozwoju SI – Japonia. 12 spośród 20 najaktywniejszych patentowo firm pochodzi z tego kraju.
Między USA, Chinami i Unią Europejską trwa wyścig o pozycję lidera we wdrażaniu sztucznej inteligencji
W Polsce rozwój SI nie przebiega tak dynamicznie jak w Niemczech czy Wielkiej Brytanii. Od 2015 r. liczba wszystkich składanych wniosków w Polsce maleje, a w raportach dotyczących sztucznej inteligencji Polska w ogóle nie jest uwzględniana. Zdaniem analityków PIE, przyczyną tego stanu rzeczy mogą być mniejsze fundusze przeznaczane na B+R w obszarze SI w porównaniu do pozostałych krajów oraz fakt, że bardziej korzystne wydaje się często złożenie wniosku patentowego poza granicami kraju w związku z przygotowaniem rozwiązania pod rynek zagraniczny.