Sankcje osłabiają gospodarkę Rosji

Sankcje nakładane przez społeczność międzynarodową na Rosję uderzają w rosyjską gospodarkę.

Choć oficjalne dane należy traktować z dużą rezerwą, nawet one pokazują narastający kryzys gospodarczy. Według wstępnych szacunków Banku Centralnego Rosji,
PKB w II kwartale br. spadł o 4,3 proc., a w III kwartale spadnie o 7 proc. Najwyraźniejszym przykładem działania sankcji jest załamanie krajowej produkcji samochodów. W tej branży, silnie uzależnionej od importu zaawansowanych technologicznie komponentów, w maju br. doszło do spadku produkcji o 96,7 proc. Dramatyczny spadek importu do Rosji dotknął również innych sektorów uzależnionych od dostaw, m.in. przemysłu lekkiego.

Wzrost PKB Rosji w 2022 r. (w proc., r/r)

Pogorszenie dotyczy jednak także branż produkujących na eksport, takich jak obróbka drewna, metalurgia i przetwórstwo chemiczne. Recesję odczuwa także rosyjskie społeczeństwo. Konsumpcja gospodarstw domowych gwałtownie spadła – wydatki na towary i usługi w II kwartale zmniejszyły się realnie o 7,5 proc. r/r. Inwazja spowodowała skok inflacji, choć nie jest ona napędzana cenami surowców jak w UE. Jednocześnie utrzymują się niskie odczyty bezrobocia, lecz nie oddaje to faktycznego stanu gospodarki, ponieważ specyfika rosyjskiego rynku pracy polega na dużym udziale zatrudnienia nieformalnego oraz zatrudnienia w sektorze państwowym.

Dochody budżetowe z eksportu ropy i gazu w latach 2021-2022 (w mld RUB)

Gwałtowny wzrost cen surowców energetycznych na świecie sprawił, że po rozpoczęciu inwazji wpływy budżetu FR z eksportu węglowodorów dynamicznie rosły. W kolejnych miesiącach nakładane przez Zachód sankcje, a także szantaż gazowy Moskwy, polegający na znacznej redukcji dostaw nawet do tych państw UE, które zgodziły się na płatności w rublach, sprawiają, że mimo rekordowych cen surowca, wpływy z eksportu gazu przestały rosnąć. Rosyjska agresja spowodowała także utrzymywanie się ceny rosyjskiej ropy Urals na znaczenie niższym poziomie niż Brendt, co w połączeniu z silnym rublem, oznacza niższe wpływy budżetowe. Różnica między cenami ropy Brendt i Urals wprawdzie maleje, lecz mimo to w lipcu 2022 r. dochody surowcowe po raz pierwszy od początku roku były niższe niż w 2021 r.3. Efekt ten zapewne będzie jednak osłabiać niedawne złagodzenie sankcji nałożonych przez UE na eksport rosyjskich surowców do krajów trzecich.

Źródło: Tygodnik Gospodarczy PIE 11 sierpnia 2022 r.